Bosh sahifa>Qidiruv natijalari
🔍

Антиутопия в творчестве е.замятина.

Maqolada Yevgeniy Zamyatin ijodidagi, xususan, uning "Biz" romanidagi adabiy antiutopiyaning xususiyatlari ochib berilgan. Antiutopiya g‘oyasi G‘arbda ham, Rossiyada ham "Biz" romanidan oldin mavjud bo‘lgan, ammo u faqat muayyan utopik tushunchalarni fosh qilgan. Dostoyevskiy, Leontyev, Novgorodtsev kabi mutafakkirlar utopik ideallarga hujum qilishgan, ammo ular adabiy antiutopiya yarata olishmagan. Zamyatin birinchi bo'lib utopizmga qarshi chiqdi va antiutopik asar yaratdi va har qanday ijtimoiy idealning kamchiliklarini ko'rsatib berdi. "Biz" romanini yaratish vaqti Zamyatinni birinchi antiutopiya-klassikiga aylantirdi. 1920-yilda yozilgan "Biz" romani o‘zining yangiligi bilan ajralib turadi. Asar XX asr adabiyotida bir qator antiutopiyalarni ochib bergan holda, bir vaqtning o‘zida janr doirasini kengaytiradi va oshib ketadi. Antiutopiyaning asosiy maqsadlarini ro‘yobga chiqarishdan tashqari (yuqori sivilizatsiyalashgan jamiyatning kelajagini bashorat qilish), romanda falsafiy ma'no ham bor. Unda "abadiy" mavzular va umuminsoniy muammolar: erkinlik, baxt, muhabbat, ijod, ma'naviy izlanishlar ko'tariladi. D-503 yozuvlarini o'qib, tashqi tomondan ulkan, "ideal" jamiyatning ulug'vor modeli chuqurroq o'rganilganda muallif tomonidan ongli ravishda soddalashtirilgan sxema, illuziya ekanligi ma'lum bo'ladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.1%

К вопросу об антиутопии

Ushbu maqola antiutopiyani adabiy janr sifatida ochib beradi. Boshqa tadqiqotchilar tomonidan belgilangan antiutopiyaning janriy xususiyatlari muallif tomonidan to'ldirilgan. XIX-XX asrlar chegarasi panutopizmning paydo bo'lishi va tasdiqlanishi bilan tavsiflanadi, bu oxir-oqibatda utopiyalarni hayotga tatbiq etishga olib keladi, bu ko'p jihatdan antiutopik dunyoqarashning paydo bo'lishiga va uning adabiyotda mujassamlanishiga yordam beradi. Adabiy antiutopiya janr sifatida shakllanib, o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lishi XX asrda ro'y beradi. Biroq, janrning shakllanishi asta-sekin, tsivilizatsiya rivojlanishi bilan parallel ravishda sodir bo'ladi. XIX asrning oxiridan boshlab antiutopik qarashlarning faol to'planish jarayoni kechmoqda. Antiutopiya - intertekstual adabiy janr, uning diskursi o'ziga xos tarzda modellashtirilgan xronotop, badiiy so'zning o'ziga xos funktsiyasi bilan ajralib turadi va "inson - tsivilizatsiya - jamiyat" triadasi ichidagi munosabatlarni aniqlashga qaratilgan, utopik ideallarning imkoniyatini inkor etish bilan, agar jamiyat va uning axloqiy mazmuni o'rtasida muvozanat va uyg'unlik buzilgan bo'lsa. Badiiy asar yozuvchi tomonidan "olam haqidagi so'z", atrof-muhitga bo'lgan munosabat, ya'ni yozuvchining o'quvchi bilan og'zaki aloqasi bo'lib, uning yordamida muallif atrof-muhitni idrok etish kontseptsiyasini ochib beradi. Muallif tilni o'z maqsadlariga bo'ysundiradi, insoniyatning mumkin bo'lgan o'tmishi, hozirgi yoki kelajagi modelini yaratadi va yaratilgan kontseptsiya asar tiliga individual iz qoldiradi, uning badiiy qiyofasi va badiiy olamiga, unda qahramonlarning aloqasi dunyoqarash pozitsiyasi va yaratuvchining vazifasiga muvofiq amalga oshiriladi. Antiutopiya faqat parodiya yoki qarshi janr emas. Buni tadqiqotchilar tomonidan ilgari qayd etilgan va biz tomonidan to'ldirilgan janriy xususiyatlar tasdiqlaydi. Asosiy xususiyatlardan ba'zilarini ko'rib chiqamiz: 1. Harakat ijtimoiy inqiloblarni yoki ozodlik urushlarini boshdan kechirgan davlatlarda sodir bo'ladi. 2. Antiutopiya makoni - totalitar tizim boshqaruvi ostidagi davlat. 3. Antiutopiyadagi totalitar jamiyat ko'pincha modellashtiriladi; u utopiyadagidek statik emas. 4. Antiutopiyalarda harakat joyi geografik jihatdan yopiq. Shu bilan birga "orol" tushunchasi kontseptsiyaga aylanadi. 5. Antiutopiyadagi vaqt o'z qonunlariga ko'ra yashaydi, u tarixiy emas, balki o'quvchiga tushunarli bo'lgan alluziyalar bilan to'ldirilgan. 6. Syujet bosh qahramonning shaxsiy ongining shakllanishini aks ettiradi, uning "biz" depersonalizatsiyalangan makonidan individual "men"ni ajratib ko'rsatishi. 7. Ko'pincha bu jarayon qahramonning yashirin kundaligi shaklida qayd etiladi. 8. Asar qahramoni - isyonkor yolg'iz (ko'pincha muhabbat tufayli aqlsiz robotga o'xshash hayotdan uyg'ongan) yoki mavjud tuzumga qarshi bo'lgan hamfikrlar jamoasi; 9. Tarixiy va kollektiv, diaxronik xotira antiutopiya toposidan chiqarib tashlangan. 10. Tabiatning tasviri sodir bo'layotgan voqealar qoraligini ta'kidlaydi. Tabiat ko'pincha insonga dushman.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.1%

Антиутопия и золотая легенда человечества, или архетип рода.

Maqolada muallif antito'ponik dunyodagi mulohazalarini keltiradi, u erda individuallashuv jarayoni sodir bo'ladi va Rod arxetipi tushunchasi ochib beriladi. XX asr boshlarida ilm-fan, falsafa va san'atning asosiy ob'ekti shaxs va uning sub'ektiv qabulidir. Chegaraviy vaziyat - bu mavjudlik xarakteriga ega bo'lgan "chegaraviy ong" hodisasi, u uchun beqarorlik, ijtimoiy aloqalarning parchalanishi, diniy va ijtimoiy ideallarning inqirozi, qadriyatlar tizimini qayta ko'rib chiqish va yo'q qilish natijasida kelib chiqqan ofat tuyg'usi xarakterlidir. Umumiy baxtli inson turar joyi, umumiy birodarlik g'oyasi jahon mifologiyasi tomonidan "insoniyatning oltin asri" syujetida taqdim etilgan bo'lib, uni o'zining "Ishlar va kunlar" dostonida qadimgi yunon shoiri Hesiod keltirgan. Qadimgi davrlarda Rodning mavjudligi davri allaqachon o'tmishda edi va u oltin asr bo'lib ko'rindi, chunki mulkiy va kambag'allarga bo'linish bo'lmagan, hamma tabiat oldida teng edi va hamma qabilaviy jamoada qo'llab-quvvatlash va himoya topdi. Shaxsiy fazilatlarning etishmasligi bilan bu qabilaviy boshlanish omon qolishga, hayotni davom ettirishning umumiy ishida ishtirok etishga yordam berdi va mifologiyada oltin afsona sifatida qoldi. "Oltin asr" syujeti arxetipik deb atalishi mumkin, chunki u insoniyatning kollektiv ong ostida saqlanib qolgan va falsafa, san'atda turli davrlarda namoyon bo'ladi. "Arxetip" atamasi K.G. Yung tomonidan taklif qilingan bo'lib, uni kollektiv unsurlarni ifodalaydigan ramz, obraz sifatida ochib beradi.

🔑 Kalit soʻz🎯 75.0%

Проблема личности и государства в русской антиутопии

Ushbu ilmiy ish XX asrda paydo bo'lgan va rivojlangan antiutopiya janrining rus adabiyotidagi o'rni va ahamiyatini tahlil qiladi. Asarda Yevgeniy Zamyatinning "Biz" romani va Andrey Platonovning "Qoziq" hamda "Yosirlik dengiz" qissalari asosida antiutopiya janrining o'ziga xos xususiyatlari, undagi asosiy mavzular va uslubiy jihatlar ochib berilgan. Muallif antiutopiyaning jamiyatdagi muammolar, texnologik taraqqiyotning salbiy oqibatlari va totalitar tuzumlarning inson ruhiyatiga ta'siri kabi dolzarb masalalarni ko'tarishini ta'kidlaydi. Ishning asosiy maqsadi antiutopiya janrining mohiyatini tushuntirish va uning adabiyotimizni tushunishga qo'shgan hissasini ko'rsatishdir.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.8%

Эволюция антиутопии в русской прозе ХХ века

Ushbu tadqiqot asosan XX asr rus adabiyotida antutopiya janrining rivojlanishini, uning shakllanishi va o‘ziga xos jihatlarini E. Zam zam Zamyatinning "Biz" romani, M. Kozyrevning "Leningrad" qissasi hamda A. va B. Strugatskiylarning "Marsiyaliklarning ikkinchi bosqini" va "G‘alati qushlar" asarlarini tahlil qilish orqali o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqotda antutopiya janrining paydo bo‘lishi, uning rivojlanish bosqichlari, asosiy janriy xususiyatlari, xususan, muallifning zamonaviy jamiyat va shaxs haqidagi g‘oyalari, ijtimoiy-siyosiy va falsafiy muammolarni aks ettirishi yoritib berilgan. Shuningdek, antutopiya va utopiya o‘rtasidagi bog‘liqlik, janrning rivojlanishida ijtimoiy-tarixiy omillarning ta’siri ham ko‘rsatib o‘tilgan. Asarlar qahramonlarining ma’naviy dunyosi, ularning jamiyat bilan bo‘lgan ziddiyatlari, shaxs erkinligi va davlat nazorati kabi mavzular chuqur tahlil qilingan. Zamonaviy adabiyotda antutopiya janrining o‘rni va ahamiyati ham muhokama qilinadi.

🔑 Kalit soʻz🎯 74.2%

Zamonaviy Britaniya adabiyotida antiutopiya janri tipologiyasi

Ushbu dissertatsiya tadqiqoti zamonaviy Britaniya adabiyotida antiutopiya janrining tipologiyasini o'rganadi. Tadqiqotda 1960-yillardan boshlab, XX asrning ikkinchi yarmi va XXI asr boshlaridagi Britaniya antiutopiyasi janrining nazariy konsepsiyalari, uning shakllanishi va rivojlanishining o'ziga xos jihatlari, zamonaviy adabiyotda o'zini ko'rsatgan o'zgarishlar va janrning tipologik turlari aniqlangan. Tadqiqotda Entoni Byorjess, F.D.Jeyms, J.Lavgrouv, D.Mitchell, K.Isiguro, B.Elton kabi zamonaviy Britaniya yozuvchilarining antiutopik asarlarining tahlili asosida janrning rivojlanish qonuniyatlari va uning keyingi davrlarda namoyon bo'lishi tadqiq etiladi.

🔑 Kalit soʻz🎯 73.8%

Задания для самостоятельной работы по русской литературе ХХ века (вторая половина)

Ushbu kitob XX asr rus adabiyotining ikkinchi yarmiga bag'ishlangan bo'lib, talabalarning mustaqil ishlashi uchun mo'ljallangan. Unda adabiyotning turli janrlari, asosiy mavzulari va oqimlari bo'yicha testlar, savollar va referatlar mavzulari keltirilgan. Kitobda lirikadan epik asarlargacha, shuningdek, romanlar, hikoyalar, dramalar va she'riy to'plamlar kabi turli xil adabiy janrlarga murojaat qilinadi. Adabiyotshunoslik, adabiy tanqid va tadqiqotlar ham qamrab olingan.

🔑 Kalit soʻz🎯 69.9%