Maqolada Ashtarxoniylar sulolasining vakili Imomqulixonning siyosiy faoliyati, mamlakatni boshqarish davri, Jo'ybor xo'jalari bilan munosabatlari haqida so'z boradi. Imomqulixonning hokimiyatga kelishi, davlatni mustahkamlashga qaratilgan siyosati, harbiy yurishlari va shaxsiy hayoti yoritilgan. Maqola Imomqulixon davrining ijobiy va salbiy tomonlarini ochib beradi hamda uning tarixiy ahamiyatini baholaydi.
Ushbu kitobda XVII asrning birinchi yarmidagi Ashtarxoniylar davlatining ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayoti, ularning hokimiyatga kelishi, Movarounnahrdagi o'rni, qo'shni davlatlar bilan munosabatlari, davlat tuzilishi, iqtisodiy ahvoli va o'zaro urushlar, ularning siyosiy inqirozi va oqibatlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Мақолада XVI-XVII асрлардаги Мовароуннаҳрдаги сиёсий ҳаёт ва Нақшбандия тариқати шайхларининг роли таҳлил этилади. Аштархонийлар сулоласининг ҳокимиятга келиши, шайхларнинг сиёсий барқарорликка эришишдаги иштироки, Жўйбор хожаларининг нуфузи ва Имомқулихоннинг диний-маънавий обрўси каби масалалар кўриб чиқилади.
"Тарихи Муқимхоний" асари Аштархонийлар даври ташқи сиёсатини ёритишга бағишланган. Ушбу асар манба сифатида тарих фанида алоҳида аҳамиятга эга. Манбада даврнинг йирик ҳукмрон сулолалари ўртасидаги курашлар, хусусан, Усмонли турк ва Эрон сафавийлар давлатларининг ўзаро муносабатлари, Марказий Осиёдаги сиёсий вазият, Шайбонийларнинг ташқи сиёсати ёритилган. Асарда турк султонлари билан олиб борилган сиёсий масалалар, Бухоро хонларининг турк султонлари билан муносабатлари баён қилинган. Шунингдек, асарда келтирилган мактублар муҳим маълумотлар беради, жумладан, турк султонининг Субҳонқулихонга йўллаган мактубида ўзаро ҳамкорлик масалалари кўтарилган."
Ushbu kitob Ashtarxoniylar sulolasi davrida (1601-1753 yillar) Buxoro xonligining siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy hayotini o'rganadi. Unda xonlikning tashqi siyosati, davlat tuzumi, yerga egalik munosabatlari, xalq qo'zg'olonlari va madaniy rivojlanish masalalari ko'rib chiqiladi.
Kitobda O'zbekiston tarixining muhim davri, Ashtarxoniylar sulolasi hukmronligi davridagi Buxoro xonligining ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti keng yoritilgan. Unda siyosiy vaziyat, urushlar, iqtisodiy inqirozlar, madaniy yuksalishlar, maorif va adabiyotga oid ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan tasdiqlangan mavzu boʻyicha tayyorlangan. Unda Oʻzbekistonning muhim geopolitik va geostrategik mintaqasi boʻlgan Fargʻona vodiysining XVII asr boshlaridagi siyosiy jarayonlari, ushbu jarayonlarga ta'sir koʻrsatgan ichki va tashqi omillar, shuningdek, ashtarxoniylar davrida mintaqada yuz bergan siyosiy jarayonlar, ularning oqibatlari va natijalari tadqiq etilgan. Tadqiqotda davrning siyosiy tarixi, hukmron sulolalar, harbiy yurishlar, diplomatik munosabatlar, mahalliy boshqaruv tizimi, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayot kabi masalalar oʻzbek, rus va ingliz tillarida yoritilgan. Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati, shuningdek, tadqiqot natijalarining oʻquv jarayoniga tatbiqi yuzasidan taklif va tavsiyalar ham berilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixi, xususan XVI-XIX asrlardagi o'zbek xonliklari (Shayboniylar davri, Ashtarxoniylar davri va Buxoro amirligi, Xiva xonligi) tarixi va ularning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi va mustamlakachilikka qarshi kurashlariga bag'ishlangan. Kitob o'quvchilarga O'rta Osiyo tarixini chuqur o'rganishga yordam beradi.
Ushbu referat Turkistonning xonliklarga bo'linishi, uning sabablari va oqibatlarini o'rganadi. Movarounnahr va Xurosonning Shayboniylar tomonidan bosib olinishi, mamlakatning uch xonlikka bo'linishi, xonliklarda ichki va o'zaro kurashlarning avj olishi kabi masalalar tahlil etiladi. Ashtarxoniylar sulolasi davri, Buxoro xonligining siyosiy ahvoli va iqtisodiy yuksalishlari ko'rib chiqiladi.
Ushbu maqolada Qoraqalpog'iston Respublikasida tarixni o'rganishning ahamiyati, barkamol avlodni tarbiyalashda tarixiy tafakkurning o'rni, O'zbekistonning mustaqillikka erishgandan keyingi davrda tarixga bo'lgan munosabat va yoshlarni tarbiyalashda tarix fanining roli haqida so'z yuritiladi.