Ushbu kitob shaxsning umumiy psixologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda individ, shaxs, individuallik tushunchalari, ularning o'zaro munosabatlari, shaxsning tuzilishi, faolligi, yo'naltirilganligi, qiziqishlari, e'tiqodlari, dunyoqarashi, o'zini anglash va o'ziga baho berish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob shaxmat o'yinining tarixi, rivojlanishi, O'zbekistondagi o'rni va mashhur shaxmatchilar haqida ma'lumot beradi. Shaxmatning kelib chiqishi, qoidalari, O'rta Osiyodagi ahamiyati va O'zbekiston shaxmat maktabining yutuqlari batafsil yoritilgan. Kitobda shuningdek, shaxmatning aqliy gimnastika sifatidagi roli va uning yosh avlodni tarbiyalashdagi ahamiyati ham ta'kidlangan.
Kitob «Shoxli Iskandar» va «Minora» nomli ikki ertakdan iborat. «Shoxli Iskandar» ertagida Iskandar ismli podsho haqida hikoya qilinadi. U oʻzini shoh deb hisoblab, boshqalardan oʻzini ustun qoʻyadi. Biroq, bir sartarosh uning shoxli ekanligini aytib, uni javobgarlikka tortadi. Bu voqea Iskandarning oʻzini shoh deb hisoblashidan voz kechishiga sabab boʻladi. Ikkinchi ertak «Minora» Ozarbayjon xalq ertagi boʻlib, unda bir yigit oʻzining kuchi va zukkoligi bilan minorani oʻz joyidan koʻchirib, odamlarning hayratiga sabab boʻladi. Kitobda odamlarning kamtarlik, mehnatsevarlik va oʻz kuchiga ishonish kabi fazilatlari targʻib qilinadi.
Ushbu kitob shaxsning psixologik jihatlari, tuzilishi, dunyoqarashi va unga ta'sir etuvchi omillarni o'rganadi. Ijtimoiy psixologiyada shaxsning roli, ijtimoiy munosabatlar, ta'sirlar va shaxs shakllanishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob ijtimoiy pedagogika sohasiga oid bo'lib, unda shaxsning ijtimoiy muhit bilan o'zaro ta'siri, ijtimoiy moslashuvi, ijtimoiy me'yorlardan og'ish holatlari, oilaning ijtimoiy roli, ijtimoiy pedagogning vazifalari va huquqlari, ijtimoiy pedagogik texnologiyalar, bolalar va o'smirlarga yordam ko'rsatish xizmatlari kabi masalalar yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar sxemalar, grafiklar va illüstratsiyalar bilan mustahkamlangan, bu esa materialni o'zlashtirishni osonlashtiradi. Kitob ijtimoiy pedagogika yo'nalishida ta'lim olayotgan talabalar, o'qituvchilar va ijtimoiy soha xodimlari uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob shaxsning ijtimoiy psixologiyadagi o'rni, tuzilishi, "Men" obrazi va dunyoqarashi kabi masalalarni o'rganadi. Unda shaxsning shakllanishi, ijtimoiy ta'sirlar, muloqot va faoliyatning ahamiyati tahlil qilinadi. Shuningdek, dunyoqarashni o'zgartiruvchi omillar, o'z-o'zini baholash va shaxsni tarbiyalash masalalari ham ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob oila va oilaviy tarbiyaga bag'ishlangan bo'lib, unda oilaning jamiyatdagi o'rni, oilaviy munosabatlar, tarbiya usullari, ota-onalarning farzand tarbiyasidagi roli, shuningdek, buzg'unchi g'oyalarga qarshi kurashish masalalari ko'rib chiqilgan. Kitob ota-onalar, pedagoglar, murabbiylar va oilaviy tarbiya masalalari bilan qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu bitiruv malakaviy ish O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi Navoiy Davlat pedagogika institutida bajarilgan bo'lib, unda shaxs otlarining turlari va qo'llanilishi leksikografik jihatdan tahlil etiladi. Ish kirish, ikki asosiy bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan iborat. Birinchi bob shaxs otlarining turlari va qo'llanilishiga bag'ishlangan bo'lsa, ikkinchi bob shaxs otlarining tarkibiy tuzilishiga ko'ra turlarini yoritadi. Ishning dolzarbligi, o'rganilganlik darajasi, tadqiqotning ilmiy yangiligi, nazariy va amaliy ahamiyati kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu hujjat Sayfullayeva Xurshidaning "Shaxs otlarining leksikografik talqini" mavzusidagi bitiruv malakaviy ishi bo'lib, unda o'zbek tilidagi shaxs otlarining turlari, ularning lug'atlardagi ifodalanishi, tuzilishi va qo'llanish xususiyatlari tahlil qilinadi. Ishning dolzarbligi o'zbek tiliga davlat tili maqomi berilganidan so'ng milliy o'zlikni ifoda etuvchi tilni chuqur o'rganish zaruriyati bilan bog'liq. Ish ikki asosiy bobdan, kirish, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan iborat. Tadqiqotda shaxs otlarining leksik-semantik guruhlari, ularning sinonim va variantlari, tuzilishiga ko'ra turlari (sodda, qo'shma, juft, birikma) ko'rib chiqiladi. Muallif shaxs otlarining lug'atlarda berilishidagi muammolarni tahlil qilib, ularni takomillashtirish bo'yicha takliflar beradi.
Ushbu kitob o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalari o'qituvchilari uchun mo'ljallangan metodik qo'llanma bo'lib, "Shaxs va jamiyat" fanini o'qitishda pedagogik texnologiyalarni qo'llash bo'yicha yo'riqnomalarni o'z ichiga oladi. Qo'llanma fan o'qituvchilari uchun darslarni loyihalashda yordam beradi.