Ushbu kitob O'zbekiston tarixi, xususan XVI-XIX asrlardagi o'zbek xonliklari (Shayboniylar davri, Ashtarxoniylar davri va Buxoro amirligi, Xiva xonligi) tarixi va ularning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi va mustamlakachilikka qarshi kurashlariga bag'ishlangan. Kitob o'quvchilarga O'rta Osiyo tarixini chuqur o'rganishga yordam beradi.
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining XVI-XX asr boshlarigacha bo'lgan davrini o'z ichiga oladi. Unda Shayboniylar davlatidan tortib Turkistonning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishigacha bo'lgan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy jarayonlar yoritilgan. Kitob jadidchilik harakati va milliy ozodlik kurashining ahamiyatini ham ochib beradi.
Ushbu kitob Ashtarxoniylar sulolasi davrida (1601-1753 yillar) Buxoro xonligining siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy hayotini o'rganadi. Unda xonlikning tashqi siyosati, davlat tuzumi, yerga egalik munosabatlari, xalq qo'zg'olonlari va madaniy rivojlanish masalalari ko'rib chiqiladi.
Kitobda O'zbekiston tarixining muhim davri, Ashtarxoniylar sulolasi hukmronligi davridagi Buxoro xonligining ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti keng yoritilgan. Unda siyosiy vaziyat, urushlar, iqtisodiy inqirozlar, madaniy yuksalishlar, maorif va adabiyotga oid ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi avtoreferati O'zbek davlatchiligi tarixida, xususan, Ashtarexoniylar davri boshqaruv tizimining o'ziga xos xususiyatlarini, markaziy va mintaqaviy boshqaruvning qiyosiy tahlili asosida tadqiq etadi. Unda davlat boshqaruvi, kengash va devon faoliyati, mansab va unvonlarning o'zgarishi, siyosiy jarayonlar, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotga ta'sir etuvchi omillar hamda ushbu davrdagi ma'muriy-hududiy tuzilmalarining rivojlanishi atroflicha o'rganilgan. Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati, shuningdek, ilmiy yangiliklari ham ochib berilgan.
Ushbu kitobda XVII asrning birinchi yarmidagi Ashtarxoniylar davlatining ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayoti, ularning hokimiyatga kelishi, Movarounnahrdagi o'rni, qo'shni davlatlar bilan munosabatlari, davlat tuzilishi, iqtisodiy ahvoli va o'zaro urushlar, ularning siyosiy inqirozi va oqibatlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan tasdiqlangan mavzu boʻyicha tayyorlangan. Unda Oʻzbekistonning muhim geopolitik va geostrategik mintaqasi boʻlgan Fargʻona vodiysining XVII asr boshlaridagi siyosiy jarayonlari, ushbu jarayonlarga ta'sir koʻrsatgan ichki va tashqi omillar, shuningdek, ashtarxoniylar davrida mintaqada yuz bergan siyosiy jarayonlar, ularning oqibatlari va natijalari tadqiq etilgan. Tadqiqotda davrning siyosiy tarixi, hukmron sulolalar, harbiy yurishlar, diplomatik munosabatlar, mahalliy boshqaruv tizimi, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayot kabi masalalar oʻzbek, rus va ingliz tillarida yoritilgan. Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati, shuningdek, tadqiqot natijalarining oʻquv jarayoniga tatbiqi yuzasidan taklif va tavsiyalar ham berilgan.
Ushbu referat Turkistonning xonliklarga bo'linishi, uning sabablari va oqibatlarini o'rganadi. Movarounnahr va Xurosonning Shayboniylar tomonidan bosib olinishi, mamlakatning uch xonlikka bo'linishi, xonliklarda ichki va o'zaro kurashlarning avj olishi kabi masalalar tahlil etiladi. Ashtarxoniylar sulolasi davri, Buxoro xonligining siyosiy ahvoli va iqtisodiy yuksalishlari ko'rib chiqiladi.
Ushbu darslik O‘zbekiston tarixining XVI-XIX asrning birinchi yarmi davrini o‘rganadi. Unda O‘rta Osiyodagi markaziy davlatlarning siyosiy-iqtisodiy va madaniy hayoti, o‘zaro munosabatlari, ayniqsa, Shayboniylar, Ashtarxoniylar va Mang‘itlar sulolalarining hukmronlik davri, shuningdek, Buxoro, Qo‘qon va Xiva xonliklarining ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti, tashqi siyosati, tarixiy manbalari va madaniyatiga oid ma’lumotlar berilgan. Kitobda shuningdek, Qo‘qon, Xiva va Buxoro xonliklarining xonlari, tarixchilari va shoirlari haqida ham ma’lumotlar keltirilgan. Darslikda har bir mavzu bo‘yicha yakuniy xulosalar va mustaqil ish topshiriqlari berilgan.
Ushbu kitob O‘zbekiston tarixini eng qadimgi davrlardan boshlab hozirgi kungacha o‘rganadi. Unda mamlakatning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti, shuningdek, xalq va davlatchilik rivojlanishining muhim bosqichlari, urushlar, xalqaro munosabatlar, madaniyat va san'atning rivojlanishi kabi ko'plab masalalar yoritilgan. Kitobda ajdodlar merosi, milliy qadriyatlar va jahon tsivilizatsiyasi bilan bog'liq qimmatli ma'lumotlar o'rin olgan. O'zbekistonning boy va ko'p qirrali tarixini tushunishda muhim qo'llanma hisoblanadi.