Ushbu kitob daryolar, ularning tizimlari, tuzilishi, shakllanishi va geografik xususiyatlariga bag'ishlangan. Daryolarning suv havzalari, suv yig'ilish maydonlari, irmoqlari, suv rejimiga ta'sir etuvchi omillar batafsil yoritilgan. Kitob gidrologiya, geografiya va ekologiya sohalari uchun muhim ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.
Hikoya, qishloq hayotida xotinini yo'qotgan erkakning qiyinchiliklari, rashklari, yolg'izligi va umidsizliklari haqida hikoya qiladi. Xadicha ismli ayolning ketishi Polvonning hayotini o'zgartirib, u o'zini yolg'izlikda, qayg'uda va ichki kurashda topadi. Hikoya, jamiyatning qishloq aholisiga ta'siri, insoniy munosabatlar va kechirim kabi mavzularni o'rganadi.
Kitobda dariy tilining morfologiyasi, so'z turkumlari, ularning grammatik xususiyatlari, shakllanishi va qo'llanilishi to'g'risida ma'lumotlar berilgan. Unda ot, sifat, son, olmosh va fe'l kabi so'z turkumlarining grammatik xususiyatlari batafsil tahlil qilingan.
Ushbu kitob dariy tilida fe'l-kesimning ifodalanishiga bag'ishlangan. Unda dariy tilidagi fe'l - kesimning qanday ifodalanishi, uning faqat shu tilga xos xususiyatlari, kesimning tipologiyasi, ifodalanish usullari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, fe'l-kesim bilan yuzaga kelishi mumkin bo'lgan chalkashliklar va dariy tilida mavjud go'zal iboralar orqali fe'l-kesimning ifodalanish imkoniyatlari ko'rsatilgan.
Ushbu kitobda sholi o'simligi, uning biologik xususiyatlari, tarkibi, navlari, yetishtirish usullari va foydali xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Sholining dunyo dehqonchiligidagi ahamiyati, kelib chiqishi, ildiz tizimi, kimyoviy tarkibi, o'sish davrlari va sug'orish usullari ham batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob dariy tilining frazeologik iboralariga bag‘ishlangan bo‘lib, unda dariy tilida so‘zlashuvchi aholining kundalik nutqida ishlatiladigan iboralar, ularning ma’nolari va qo‘llanilishi o‘rin olgan. Kitobda aforizmlar, qo‘shiqlar, matallar va mashhur hikoyalar ham mavjud.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekiston davlat sharqshunoslik universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi DSc.03/30.12.2019.Fil/Tar.21.01 raqamli ilmiy kengash tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda Uktamova Xilolaxon Azamat qizi tomonidan tayyorlangan „Dari tilining grammatik manbalarida fonetika va morfologiya masalalari“ mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasi muhokama qilinadi. Tadqiqotda dari tilining klassik davridagi va hozirgi zamonidagi fonetika va morfologiya masalalari, ularning tarixiy rivojlanishi va oʻziga xos jihatlari ilmiy-amaliy tahlil qilingan.
Ushbu kitob o'zbek va dari tillarida so'zlashuv iboralarini o'z ichiga olgan qo'llanma bo'lib, kundalik hayot, xizmat safari, o'qish va boshqa sohalarda kerak bo'ladigan so'z va iboralarni o'rganishga yordam beradi.
Kitobda dariy tilidagi so'zlashuv nutqining o'ziga xos xususiyatlari, shevalar va ularning adabiy tildan farqi, shuningdek afg'on matbuotidan olingan materiallar asosida tuzilgan turli xil hikoyalar, latifalar, qo'shiqlar va iboralar keltirilgan.
Ushbu darslikda ko'p o'zgaruvchili funksiyalar, ularning limitlari, uzluksizligi, differensiallanuvchiligi, ko'p o'zgaruvchili funksiyalarning qatorlar va qatorlar, xususan Teylor qatorlari, Fure qatorlari, ko'p o'zgaruvchili integrallar va ularning qatorlarining asosiy tushunchalari va xossalari, shuningdek ularning asosiy tadbiqlari yoritilgan. Darslikda differensial hisobi, integral hisobi, ko'p o'zgaruvchili funksiyalar, qatorlar, integrallar, vektor analizining muhim qismlari qamrab olingan. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar keltirilib, misollar va masalalar bilan mustahkamlanadi. Mavzularni o'zlashtirish uchun zarur bo'lgan barcha ma'lumotlar tizimli ravishda bayon etilgan.