Dvigatelning issiqlik va dinamik hisobi
Ushbu kitob qishloq xo‘jaligi mashinalari va traktorlarining tuzilishi, ishlashi va texnik xususiyatlarini o‘rganishga bag‘ishlangan bo‘lib, talabalarga va soha mutaxassislariga mo‘ljallangan.
Ushbu kitob qishloq xo‘jaligi mashinalari va traktorlarining tuzilishi, ishlashi va texnik xususiyatlarini o‘rganishga bag‘ishlangan bo‘lib, talabalarga va soha mutaxassislariga mo‘ljallangan.
Ushbu uslubiy qo'llanmada «Traktor va avtomobillar» fani bo'yicha bosqich loyihasi va bitiruv malakaviy ishlarini bajarish tartibi yoritilgan bo'lib, 5630100-«Qishloq xo'jaligini mexanizasiyalashtirish» ta'lim yo'nalishida o'qiyotgan talabalari uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitob ichki yonuv dvigatellarining nazariy asoslari, tuzilishi, ish jarayoni, dinamikasi, muvozanatlash, tejamkorligi va sozlash usullari kabi asosiy jihatlarini qamrab oladi. Shuningdek, avtomobil dvigatellari tasnifi, ularning solishtirma ko'rsatkichlari, ishchi sikllari va turli xil jarayonlar (kiritish, siqish, yonish, kengayish, chiqarish) batafsil tahlil etiladi. Kitobda dvigatellarni takomillashtirish va ekologik ko'rsatkichlarini yaxshilash masalalari ham ko'rib chiqilgan.
Ushbu kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, ichki yonuv dvigatellari (DVS)ni loyihalash va hisoblash bo'yicha metodik ko'rsatmalarni o'z ichiga oladi. Kitobda DVSning tuzilishi, ishlash prinsiplari, issiqlik hisobi, dinamik hisobi, detallarning mustahkamligi, shuningdek, gaz taqsimlash mexanizmi va dvigatel tizimlarini hisoblash masalalari ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, kurs loyihasini rasmiylashtirish va himoya qilish bo'yicha ko'rsatmalar ham berilgan.
Kurs loyihasi issiqlik texnikasi va ichki yonuv dvigatellari fanidan KamAZ-5320 rusumli yuk avtomobilining issiqlik, dinamik hamda dvigatelning asosiy ko'rsatkichlari hisobiga bag'ishlangan. Loyiha dvigatelning issiqlik hisobi, asosiy o'lchamlari, indikator ko'rsatkichlari, kinematikasi, dinamikasi, muvozanatlash, mexanizm qismlari va tizimlarining hisoblarini o'z ichiga oladi. Grafik qismida dvigatelning issiqlik va dinamik hisobi diagrammalari, ko'ndalang qirqimi, KShM qismlarining chizmalari keltirilgan. Hisoblash jarayonida dvigatelning turli ko'rsatkichlari, jumladan, litraj, silindr hajmi, diametri, porshen yo'li, harakat tezligi, indikator quvvati kabi parametrlari aniqlanadi.
Ushbu kitob "O‘zbekiston Temir Yo‘llari" DATK Toshkent temir yo‘l muhandislari instituti tomonidan tayyorlangan malakaviy bitiruv ishi bo‘lib, unda V.L.-80s elektrovozlarida ventilyatorlarni avtomatlashtirilgan boshqarish tizimini qo‘llash masalalari ko‘rib chiqilgan. Ishda elektrovozlarning ventilyatsiya tizimi, uning texnik parametrlari, ventilyatsiya qurilmalarining joylashuvi, tortish dvigatellari ventilyatsiyasi sxemalari, motor-ventilyatorlarning ishlashi va texnik xususiyatlari, shuningdek, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi bilan bog‘liq masalalar yoritilgan. Shuningdek, kitobda dvigatel va reaktorlarning shamollatish masalalari, tortish dvigatelining isishi, texnik-iqtisodiy hisoblar, xarajatlarni qoplash davri va iqtisodiy samaradorlikni baholash kabi mavzular ham o‘rin olgan. Mehnat muhofazasi bo‘limida psixologik xavfsizlik aspektlari ko‘rib chiqilgan.
Ushbu kitobda transport vositalarining asosiy tizimlari va mexanizmlari, ularning vazifalari, tuzilishi, ishlashi va ekspluatatsion xususiyatlari chuqur o'rganilgan. Kitobda mashinalarning konstruksiyasini rivojlanish tarixi, asosiy tizimlarning ishlash prinsipi, dvigatelning turlari, transmissiya, tormoz tizimi, yurish qismi, rul boshqarmasi, yonilg'i tejamkorligi, ekologik xususiyatlari hamda ularning boshqaruvchanligi va turg'unlik kabi muhim masalalar yoritilgan. Shuningdek, kurs ishlari va laboratoriya mashg'ulotlariga oid materiallar ham keltirilgan.
Ushbu kitob avtomobil va traktor dvigatellarining issiqlik hisobi, dinamikasi, konstruksiyasi va loyihalash asoslarini qamrab oladi. Unda ichki yonuv dvigatellarining ishlash jarayonlari, asosiy o'lchamlari, ko'rsatkichlari va hisoblash usullari batafsil yoritilgan. Kitob talabalar va muhandislar uchun mo'ljallangan.
Ushbu qo'llanma asinxron elektr dvigatellarni ta'mirlash va ularning ish parametrlarini hisoblash usullarini o'rgatadi. Unda dvigatelning geometrik o'lchamlari, chulg'am ma'lumotlari, elektromagnit yuklamalar va energetik ko'rsatkichlari tahlil qilinadi. Qo'llanmada 4A seriyali dvigatellarning tuzilishi, ishlash prinsipi va hisoblash usullari batafsil yoritilgan.
Ushbu kitob ichki yonuv dvigatellari, ayniqsa ko'p silindrli va to'rt taktli dvigatellarning tuzilishi, ishlash prinsiplari va ularga texnik xizmat ko'rsatish masalalariga bag'ishlangan. Kitobda qishloq xo'jaligi traktorlarida qo'llaniladigan dvigatellarning asosiy mexanizmlari va tizimlari, ularning texnik ko'rsatkichlari va ishlatish xususiyatlari batafsil yoritilgan. Bundan tashqari, dvigatellarning tejamkorligi, ishqalanishga chidamliligi va energiya sarfini kamaytirish yo'llari ham ko'rib chiqilgan.