Ushbu kitob kam uchraydigan elementli paramagnit oynalarning magnetooptik va optik xususiyatlarini o'rganadi. Materialshunoslik, fizika va spektroskopiya sohalariga oid ma'lumotlar keltirilgan bo'lib, nozik optik xususiyatlarga ega materiallarni ishlab chiqishga e'tibor qaratilgan. Magneto-optik hodisalarni chuqur o'rganish orqali yangi materiallar yaratish va ularning amaliyotdagi o'rnini topish yo'llari ko'rsatilgan.
Ushbu kitob qattiq jismlar fizikasida kam uchraydigan er elementlari (REE) ionlarining magnit-optik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Material REE bilan boyitilgan granat kristallari xususiyatlari haqida tushuncha beradi va REE ionlarining optik va magnit-optik xususiyatlarini o'rganish bo'yicha eksperimental va nazariy tadqiqotlar natijalarini taqdim etadi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan chop etilgan bo'lib, erbiyli-ittriyli ortoalyuminatlarning magnitooptik va optik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda materialshunoslik, optika va magnitlanish sohalariga oid ilmiy tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Asosiy e'tibor kam simmetriyali kristall tuzilmalarning optik va magnitooptik xususiyatlariga qaratilgan. Tadqiqotlar natijasida olingan ma'lumotlar yangi materiallar yaratish va ularni turli optik qurilmalarda qo'llash imkoniyatlarini ochib beradi.
Ushbu dissertatsiya oʻlchamli kvantlangan yarimoʻtkazgichli kabellarda va kvant chuqurliklarida koʻp fononli rezonans Raman sochilishida magnetopolar effektlarini, shuningdek, magnitooptik absorbsiya jarayonlarini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda toʻgʻri burchakli va silindrsimon simlar uchun Raman sochilishining differensial kesimi hisoblanadi. Magnit maydonida kvant chuqurliklaridagi magnitopoloronlar turlari aniqlangan. Shuningdek, kuchli magnit maydonlarda uch va toʻrt magnitopoloronlar taʼsirida chastotaga qarab aniqlangan. Tadqiqot natijalari elektron va fonon tizimidagi energiyalar va toʻlqin funksiyalarini aniqlash uchun Shrödinger tenglamasidan foydalanishga asoslangan.
Maqolada turli xil simmetriyali kristallar tarkibidagi Tm³⁺ ionining spektral-lyuminessent va magnetooptik xususiyatlari o'rganilgan. Turli kristallar, xususan, TmAl3(BO3)4 va Tm:YAGdagi lyuminessensiya spektrlari va magnit sirkulyar polarizatsiya darajasi (MSPL) tahlil qilingan. Olingan natijalar turli kristal tuzilmalarda Tm³⁺ ionining optik va magnit xususiyatlariga ta'sirini aniqlashga yordam beradi. Maqola, shuningdek, magnitoptik xususiyatlarning shakllanish mexanizmlari va kristall simmetriyasining rolini ham ko'rib chiqadi.
Ushbu dissertatsiya ishida Tm³⁺, Eu³⁺ va Tb³⁺ kabi nodir yer ionlari bilan faollashtirilgan ittriyli granat va ittriyli ftorid kristallarining optik va magnitooptik xossalari eksperimental va nazariy jihatdan oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari bu kristallar uchun yangi magnitooptik effektlarni aniqlashga va ularning nazariy izohini berishga qaratilgan. Xususan, Tm³⁺, Eu³⁺ va Tb³⁺ ionlarining energetik spektridagi "kvazi-dublet" holatlari aniqlangan va ularning optik va magnitooptik xususiyatlari oʻrganilgan. Tadqiqot natijalari kimyoviy texnologiyalar, lazer texnikasi va sensorlar ishlab chiqarish kabi sohalarda qoʻllanilishi mumkin.
Ushbu dissertatsiya ishida paramagnit granatlar va ortoalyuminat kristallarda nokramers nodir yer ionlarining optik, magnit va magnitooptik xususiyatlari harorat, toʻlqin uzunliklari va magnit maydonlarining keng diapazonlarida tadqiq qilinadi. Tadqiqot davomida olingan natijalar optik va magnitooptik tadqiqotlarni amalga oshirishda zamonaviy metodlardan foydalangan holda amalga oshirilgan. Ishda nodir yer ionlarining energetik spektrlari, simmetriya va magnitooptik effektlar oʻrganilgan.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi jahon ilm-fani uchun muhim ahamiyatga ega bo'lgan optika va magnit hodisalarini chuqur o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda Eu³⁺, Tb³⁺ va Pr³⁺ kabi nodir-yer ionlarining paramagnit kristallardagi magnit-optik xususiyatlari va bu xususiyatlarga tashqi magnit maydonining ta'siri batafsil o'rganilgan. Dissertatsiyada ushbu ionlarning optik, magnit va magnit-optik xarakteristikalarini aniqlash, ularning energiyaviy spektrlarini va to'lqin funksiyalarini o'rganish, shuningdek, magnit-optik effektlarning paydo bo'lish mexanizmlarini aniqlashga qaratilgan ilmiy tadqiqotlar keltirilgan. Tadqiqot natijalari nafaqat nazariy jihatdan, balki amaliy tatbiqlar uchun ham katta ahamiyatga ega bo'lib, yangi optik va magnit-optik moslamalar yaratishda muhim rol o'ynaydi.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiya Texnologiyalarini Rivojlantirish Vazirligi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universitetining Farg'ona filialida o'tkazilgan "Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari" mavzusidagi professor-o'qituvchilari va talabalarning XI ilmiy-amaliy konferensiyasining materiallaridan iborat. Unda dinamik tizimlarni boshqarishni intellektuallashtirish, virtual laboratoriyalar, interaktiv ta'lim, elektron biznes xavfsizligi, raqamli texnologiyalar va magnitooptik materiallar kabi mavzularga oid maqolalar jamlangan.