Aristotel - Poetikasi
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob "Nazariy poetika" fanining nazariy va uslubiy masalalarini, adabiy turlarning xususiyatlarini va janrlarning rivojlanishini tahlil qiladi. U adabiyot nazariyasining asosiy tamoyillari, badiiy asar kompozitsiyasi, syujet, obraz, she'riy nutqning tuzilishi hamda janrlarning rivojlanishini atroflicha yoritadi. Kitobda mumtoz Sharq va Yevropa adabiyotshunosligining oʻziga xos jihatlari hamda zamonaviy nazariy fikrlar haqida ham ma'lumotlar berilgan.
Ce document est un rapport académique rédigé en français. Il porte sur l'application de la statistique linguistique à l'interprétation de textes poétiques, en particulier ceux de Paul Valéry. Le rapport explore l'histoire de la statistique linguistique, ses méthodes, ses problèmes et son application à l'analyse littéraire. Il analyse les thèmes clés dans les poèmes de Valéry, en se concentrant sur l'eau, les arbres et l'importance des mots et des motifs récurrents.
Ushbu kitob o'zbek mumtoz she'riyatida she'riyatning go'zal va nozik jihatlarini ochib berish, qolaversa, g'azalning ichki va tashqi dunyosini, musiqiy elementlarini ochib berish orqali she'rning o'ziga xos estetik dunyosiga yo'naltirilgan. Kitobda she'riyatning zamonaviy nazariy jihatlari, xususan, O'zbek she'riyatining qirralari, til va uslubiy jihatdan o'ziga xosliklari tahlil qilinadi. O'zbek mumtoz she'riyatida g'azal janrining poetik-germa'nevtik xususiyatlari hamda shaxsiy ijodiy me'rosining badiiy-poetik tahlili keng yoritilgan. Kitobda jahon adabiyoti va o'zbek mumtoz adabiyoti namunalari misolida she'riy asarlar tahlili orqali tahlil etishga mo'ljallangan. Ushbu tadqiqotda shoirlarning ruhiy-psixologik holati, qalb manzaralari, ijodiy uslublari va ularning zamonaviy nazariy yondashuvlar asosida tahlil qilinishi ko'rsatib berilgan.
Ushbu kitobda qadimgi yunon faylasufi Aristotelning (Arastu) "Poetika" (San'at haqida) va "Axloqi Kabir" (Katta axloq kitobi), hamda "Ritorika" (Xitoba) kabi asarlari o'rin olgan. "Poetika" asarida Aristotel ijod san'atlari, xususan she'riyatning drama, komediya, epik, lirik kabi turlari va ularning ko'rinishlari, she'riy asarning mohiyati, go'zallik, ajiblik tushunchalari, asarning yaxshi chiqishi uchun zaruriy shartlar, jumladan fabula, personajlar, til, fikr, musiqaning ahamiyati yoritiladi. "Axloqi Kabir" asari esa odam axloqining asosiy tamoyillari, fazilatlar va illatlar, ularning kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlari, o'z-o'zini boshqarish, adolat, do'stlik kabi masalalarni chuqur tahlil qiladi. "Ritorika" kabi asarida esa Aristotel notiqlik san'ati, nutqning uslublari, dalillash usullari, so'z tanlash me'yorlari, ma'naviy boylik va xalq tafakkuri bilan bog'liq qonun-qoidalarni tushuntirib beradi. Kitobda shuningdek, Aristotel va uning Sharqshunoslikdagi izdoshlari (Forobiy, Ibn Sino, Abdu sodiq I., Mahkam M., Rashidxon Sh.) asarlari haqida ham ma'lumotlar berilgan.
Ushbu dissertatsiya uchun avtoreferat Matnazar Abdulhakimning she'riy ijodi tilini lingvopoetik nuqtai nazardan tahlil qilishga bag'ishlangan. Tadqiqotda shoirning ijodida qo'llanilgan metafora, kontrast, o'ksimoron, pleonazm kabi tasviriy vositalarning poetik xususiyatlari, shuningdek, folklor motivlari, dialektizm, onomastik birliklarning o'ziga xos ishlatilishi atroflicha o'rganilgan. Ishda tilning obraz yaratishdagi, ta'sirchanlikdagi o'rni, shoirning til va so'z bilan ishlash mahorati ochib berilgan. Tadqiqot natijalari o'zbek tilshunosligi, xususan, lingvopoetika fani uchun muhim ilmiy-amaliy ahamiyatga ega.
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Oʻzbek tili, adabiyoti va folklori instituti huzuridagi Ilmiy darajalar beruvchi Oʻzbek davlat universiteti va ilmiy kengashi tomonidan tasdiqlangan va Falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi mavzusi sifatida roʻyxatga olingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi Oʻzbek folklorining mustaqil janri boʻlgan
Ushbu dissertatsiya Umiriva Svetlana Mamurjonovna tomonidan 2019-yilda Samarqand Davlat Universiteti huzuridagi Ilmiy darajalar beruvchi DSc.27.06.2017.Fil.02.03 raqamli Ilmiy Kengashga taqdim etilgan dissertatsiya avtoreferati hisoblanadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi – O'zbekistonning taniqli shoirlaridan biri Usmon Azim ijodining lingvopoetik jihatlarini o'rganish, uning tilshunoslikdagi o'rni va badiiy uslubini tahlil qilishdir. Dissertatsiyada shoirning individual uslubiga xos bo'lgan lingvistik vositalar, ularning badiiy matndagi o'rni va ta'sirchanligi, shuningdek, poetik individuallikni shakllantirishdagi roli ilmiy-amaliy asoslangan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishining maqsad va vazifalari H.Ahmedova she'riyatida faol qo'llangan poetik obrazlarni tadqiq etish, hamda unda qo'llangan badiiy tasvir vositalarining takrorlanmas va o'ziga xosligini ochib berishdan iborat. Tadqiqot maqsadidan kelib chiqqan holda, quyidagi vazifalarni yoritish va amalga oshirish nazarda tutiladi: H.Ahmedova she'riyatida poetik fikrning yangi ekanligini o'rganish; shoiraning poetik obraz yaratishda badiiy detallar qo'llash uslubini aniqlash; she'riy namunalardagi poetik obrazlarni tasniflash; mumtoz adabiyotimiz vakillari tomonidan qo'llangan an'anaviy poetik obrazlarning H.Ahmedova tomonidan qo'llangan yangicha talqinini tadqiq qilish; she'rlarda qo'llangan poetik obrazlarning xalq og'zaki ijodi namunalari bilan aloqadorlik darajasini tahlil qilish; she'rlarning kompozitsion qurilishini o'rganish; shoira ijodida qo'llangan lirik janrlarni o'rganish va ularning o'ziga xos xususiyatlarini ko'rsatib berish kabilar. Mavzuning o'rganilganlik darajasi. H.Ahmedova she'riyati poetikasi o'zbek mahalliy matbuotida, shuningdek, ayrim ilmiy-tanqidiy maqolalarda o'rganilgan. Biroq, shoira ijodi alohida tadqiqot sifatida yoki monografik planda o'rganilmagan. Tadqiqotning ob'ekti va predmeti. Tadqiqotimizning asosiy ob'ekti sifatida shoiraning "Erk darichasi”, “Tungi marvaridgullar”, “Umid soyasi”, “Nigoh qiblasi" nomli to`plamlari, turli jurnallarda chop etilgan she'rlari olindi. Shuningdek, o`rni bilan shoirlar, yozuvchilar, adabiyotshunos olimlarning maqolalaridan hamda asarlaridan foydalanildi.
Ushbu kitob O'zbekistonning xalqaro munosabatlardagi o'rni va jahon hamjamiyatiga qo'shilishi mavzusini chuqur tahlil qiladi. Unda xalqaro munosabatlarning nazariy asoslari, jahon siyosati, O'zbekistonning tashqi siyosati va uning dunyo hamjamiyatidagi o'rni, hamkorliklari, jumladan, Markaziy Osiyo davlatlari, MDH, Yevropa Ittifoqi, AQSH, Xitoy va boshqa mintaqalar bilan aloqalari atroflicha yoritilgan. Shuningdek, O'zbekistonning xalqaro tashkilotlardagi, jumladan BMT, YuNESKO, YXHT kabi tashkilotlardagi faoliyati va xalqaro huquq normalariga amal qilishi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda O'zbekistonning dunyo hamjamiyatidagi nufuzini oshirishga qaratilgan strategik yo'nalishlar va kelajakdagi maqsadlar ham ko'rsatib o'tilgan.