Kitobda ikki rivoyat keltirilgan. Birinchisi, Horun ar-Rashidning tush ta'biri haqida bo'lib, tushni turlicha talqin qilgan muabbirlarning taqdiri aks etgan. Ikkinchi rivoyatda esa Hotamtoyning o'zidan saxiyroq odamni uchratgani haqidagi hikoyasi keltirilgan. Unda mehmondo'stlik va saxovatpeshalik kabi insoniy fazilatlar ulug'langan.
Muhammad Avfiyning "Ibratli rivoyatlar" kitobi turli hikoyatlar, rivoyatlar va ibratli voqealardan iborat to'plamdir. Unda adolat, saxovat, ilm, hunar, sabr, ehtiyotkorlik kabi mavzular yoritilgan bo'lib, kitobxonlarga pand-nasihatlar beriladi. Kitobda turli tarixiy shaxslar, podshohlar, donishmandlar va oddiy odamlarning hayoti, ularning qilgan ishlari va xatolaridan saboq chiqarishga undaladi. Hikoyalar orqali insoniy fazilatlar ulug'lanib, yomon illatlardan saqlanishga chaqiriladi.
Kitobda adolat, yaxshilik qilish, ilmning ahamiyati kabi insoniy fazilatlar haqida hikoyalar keltirilgan. Anushervonning adolati, olimlarning qadri va ilmning ulug'vorligi ta'kidlanadi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi boshlang'ich sinf o'quvchilariga milliy qadriyatlarni rivoyatlar orqali singdirish texnologiyasiga bag'ishlangan. Unda milliy qadriyatlarning mohiyati, tarbiyaviy ahamiyati va boshlang'ich sinf o'quvchilariga singdirish usullari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, ishda rivoyatlarning ta'lim-tarbiya jarayonidagi roli, turlari va ulardan foydalanish metodlari tahlil etilgan. Ish yakunida amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Kitobda Abu Ali ibn Sinoning hayoti va ijodi haqida hikoyalar va rivoyatlar keltirilgan. Ibn Sinoning bolaligi, ilm olishi, tabib sifatidagi mahorati, adolatparvarligi va insoniyligi aks etgan qissalar mavjud. Shuningdek, kitobda Ibn Sinoning falsafiy qarashlari, musiqaga bo'lgan qiziqishi va boshqa qirralari ham yoritilgan.
Kitobda Abu Ali ibn Sinoning hayoti va faoliyati bilan bog'liq turli xil hikoyalar, rivoyatlar, ibratli voqealar jamlangan. Unda olimning zukkoligi, donoligi, tabibligi, shuningdek, insoniy fazilatlari aks etgan qiziqarli lavhalar keltirilgan.
Ushbu dissertatsiya qoraqalpoq, turkman va ingliz folkloridagi tarixiy rivoyatlarning oʻziga xos xususiyatlarini, sujetini, kompozitsiyasini, obrazlarini va badiiyligini qiyosiy-tipologik jihatdan oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda ushbu janrlarning oʻziga xos jihatlari aniqlanib, ularning rivojlanish qonuniyatlari va zamonaviy folklorshunoslikdagi oʻrni koʻrsatib berilgan.
Mazkur tadqiqot maktabgacha yoshdagi bolalarda rivoyatlar orqali tejamkorlik tushunchalarini shakllantirishga bag'ishlangan bo'lib, unda milliy qadriyatlardan foydalanish, iqtisodiy tarbiya usullari va vositalari, shuningdek, tejamkorlik tushunchalarini shakllantirishning amaliy shart-sharoitlari atroflicha tahlil qilinadi. Tadqiqotda bolalarni mehnatsevarlikka, tejashga va shaxsiy mablag'larni to'g'ri boshqarishga o'rgatish muhimligi ta'kidlanadi. Hikoya qilish, o'yinlar, kuzatish va boshqa metodlar orqali bolalarda iqtisodiy savodxonlikni oshirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Rivoyatda ilmda benazir hakim Shan o'ziga munosib bilimdon qiz topish uchun uylanmaslikka ahd qiladi. Sarson bo'lib yurganida bir hamroh topadi va unga g'alati savollar beradi. Hamroh uning savollaridan jahli chiqadi va ahmoq deb ataydi. Keyinroq hamroh Shanni uyiga taklif qiladi va uning qizi Shanning savollariga ma'no berib, uning bilimdonligini isbotlaydi. Shan qizning aqliga qoyil qolib, unga uylanadi va maqsadiga yetadi.
Ushbu kitob oila psixologiyasi, ayniqsa, jinsiy tarbiya, nikoh va oilaviy munosabatlar, tanosil kasalliklari, OITS kabi ijtimoiy-psixologik muammolarga bag'ishlangan. Kitobda turli latifalar, rivoyatlar, hikoyalar va ilmiy ma'lumotlar keltirilgan bo'lib, yoshlarni oilaviy hayotga tayyorlash, sog'lom avlodni tarbiyalash masalalari ko'rib chiqilgan.