Ushbu kitob O'zbekiston davlat san'at va madaniyat instituti tomonidan tayyorlangan "Shashmaqomning talqin sho'balari" mavzusidagi mustaqil ishdir. Unda Shashmaqomning ashula bo'limi, uning tarkibiy qismlari va Olti maqom doirasidagi talqin sho'balari haqida ma'lumot berilgan. Ish maqom san'atining nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga qaratilgan.
Ushbu ilmiy ishda Buxoro Shashmaqomi, uning semantikasi, ijro uslublari, bastakorlarning hayoti va ijodi o'rganilgan. Kitobda maqomlarning kelib chiqishi, shakllanishi, rivojlanish tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ushbu kitob O'zbekiston maqom san'atiga bag'ishlangan bo'lib, unda maqomlarning kelib chiqishi, rivojlanishi, tuzilishi va xususiyatlari, shuningdek, Farg'ona-Toshkent maqom yo'llari, Shashmaqom va Xorazm maqomlari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda maqomlarning falsafiy-estetik asoslari, ularning inson ruhiyatiga ta'siri, shuningdek, maqom ijrochiligi an'analari va mashhur maqom ustozlari haqida ham so'z yuritiladi.
Ushbu kitob Buxoro Shashmaqomining tarixi va saroy ijrochiligi an'analariga bag'ishlangan. Unda Shashmaqomning paydo bo'lishi, uning tuzilishi, ijro etilishi, saroy musiqachilari, ijro uslublari va ushbu an'analarning keyingi rivojlanishi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda, shuningdek, makomlar va osmon jismlarining bog'liqligi, makomlarning sayyoralar bilan aloqadorligi, yetti va o'n ikki makom tizimlari hamda ularning saroy hayotiga tatbiqi kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan. Kitobda Buxoro makom ustalari ijrochilik uslublari, xususan,
Ushbu kitob O'zbekiston musiqiy madaniyatining ulkan merosini, xususan maqom san'atini o'rganishga bag'ishlangan. Unda maqomlarning tarixi, rivojlanish bosqichlari, mashhur namoyandalari va maqomlarning jamiyatdagi ahamiyati yoritilgan. Kitobda Shoshmaqomning tuzilishi, cholg'u va ashula yo'llari ham batafsil tahlil qilingan. Qo'lyozma matnlardan olingan materiallar, ulug 'ustozlar hayoti va ijodi, mumtoz qo'shiqlarning notalari yosh avlodni musiqaga oid tushunchalarni kengaytirish va rivojlantirishga, ma'naviy dunyoqarashlarini o'stirishga xizmat qiladi.
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Vazirligi hamda Madaniyat va Sport ishlari Vazirligi tomonidan chop etilgan. Kitob O‘zbekiston Davlat Konservatoriyasi professori Xurshid Oripov tomonidan yozilgan «An'anaviy cholg‘u ijrochiligi (Nay)» nomli o‘quv qo‘llanmasi hisoblanadi. Qo‘llanma oliy ta’lim muassasalari talabalari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, nay ijrochiligi, uning texnikasi va ijro uslublarini o‘rganishga qaratilgan. Unda nay chalish texnikasi, nafas olish usullari, hamda O‘zbek milliy musiqasining turli janrlaridagi asarlar, jumladan Shashmaqom, katta ashula, xalq kuylari va bastakorlar asarlarining ijrosi haqida batafsil ma’lumot berilgan. Kitobda nayning tarixiy taraqqiyoti, uning xususiyatlari, ijro an’analari, hamda zamonaviy o‘qitish uslublari ham yoritilgan.
Kitob an'anaviy qo'shiqchilik va maqom asoslariga bag'ishlangan bo'lib, talabalarga xalq qo'shiqchiligi, dostonchilik, katta ashula, o'tmish bastakorlar ijodi, muqomlar haqida nazariy va amaliy bilimlar beradi. Kitobning maqsadi talabalarni xalq qo'shiqlarini ijro etishga, jamoa bo'lib kuylashga o'rgatish va maqom guruhlariga rahbarlik qilish xususiyatlarini singdirishdan iborat.
Ushbu kitob O'zbekiston musiqiy merosining muhim qismlari bo'lmish Shashmaqom san'atiga bag'ishlangan. Unda Shashmaqomning tarixi, nazariy asoslari, O'zbekiston va Tojikistondagi shakllanishi, maktablari, musiqiy tahlili, cholg'u uslublari va mashqlar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Asosan Shashmaqom cholg'u ijrochiligi san'ati va uning mohiyatini chuqur o'rganishga qaratilgan bo'lib, talabalarga, o'qituvchilarga va musiqashunoslarga mo'ljallangan.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston xalq musiqasining an'anaviy rivojlanish yo'llarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda o'zbek xalq musiqasining o'ziga xos xususiyatlari, uning jamiyatdagi o'rni va ahamiyati, shuningdek, ta'lim-tarbiya jarayonida musiqadan foydalanish masalalari ko'rib chiqiladi. Ishda milliy an'analarning pedagogik mohiyati, milliylik mavzusi va pedagogika tarixi, o'zbek xalq musiqasining janr boyligi, maqom san'ati, folklor va professional musiqa yo'nalishlari tahlil etiladi.
Ushbu kitob O‘zbekiston Davlat San’at va Madaniyat Instituti talabalari uchun tayyorlangan „Musiqa tarixi“ fanidan ma’ruzalar matnini o‘z ichiga oladi. Unda musiqa tarixining qadimdan to hozirgi davrgacha bo‘lgan asosiy bosqichlari, dunyo musiqa madaniyatining rivojlanishi, buyuk kompozitorlar ijodi, milliy musiqa maktablari va ularning o‘ziga xos jihatlari hamda ularning jahon musiqashunosligiga qo‘shgan hissasi haqida batafsil ma’lumotlar berilgan.