Soyaning introduksiya qilingan shakllari asosida oqsil miqdori va hosildorligi yuqori bo‘lgan yangi navini yaratish
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati «Soya navlarining yuqori va ertaki hosil olish agrotexnologiyasi elementlarini ishlab chiqish» mavzusida bo'lib, unda mahalliy soya navlarini asosiy ekin sifatida yetishtirishda, dukkaklarni tez yetilishini ta'minlashda defoliatsiya agrotadbiridan foydalanish orqali yuqori, ertaki va sifatli soya doni yetishtirish va defoliatsiya samaradorligiga o'simlikning ko'chat qalinligi va qoʻllanilgan preparatlarning ta'sirini ilmiy tomondan asoslash hamda ularning maqbul me'yorlarini aniqlab ishlab chiqarishga tavsiyalar berish masalalari ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalariga ko'ra, soyaning «Ustoz MM-60» va «Baraka» navlarini optimal koʻchat qalinligida parvarishlab, dukkaklari 50-60% pishganda qoʻllanilgan defoliant ta'sirida barglarining erta toʻkilishi hisobiga oʻsimlik tanasidagi mavjud oziqa elementlaridan samarali foydalanish natijasida dukkaklarning nazoratdagi oʻsimliklarga nisbatan oʻrtacha 4-11 kungacha erta yetilishi isbotlangan. Shuningdek, defoliatsiya tadbirini oʻtkazish hisobiga soyaning “Ustoz MM-60” navida shartli sof foyda oʻrtacha 2086-7055 ming so'mgacha, rentabellik darajasi oʻrtacha 13,9-47,3% gacha, «Baraka» navida esa shartli sof foyda 2746-4606 ming so'mgacha, rentabellik darajasi oʻrtacha 18,2-30,4% gacha oshganligi aniqlangan.
Ushbu dissertatsiya Andijon viloyatining och tusli bo'z tuproqlari sharoitida takroriy ekin sifatida soya navlarini (Vilana, Slaviya, Toʻmaris) turli sugʻorish usullarini qoʻllashda samaradorligini aniqlashga bagʻishlangan. Tadqiqotda sugʻorishning usullarining tuproqning agrofizikaviy xossalariga, oʻsimlikning oʻsishi, rivojlanishi va hosildorligiga ta'sirini oʻrganish hamda suvdan samarali foydalanish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqish koʻzda tutilgan. Tadqiqot natijasida tomchilatib sugʻorish usulining anʼanaviy usullarga nisbatan suvni tejash, hosildorlikni oshirish va iqtisodiy samaradorlikni koʻrsatkichlari yuqori ekanligi aniqlangan. Jumladan, sugʻorishni 70-80-70% namlikda amalga oshirish natijasida don hosilining 4,2-6,2 s/ga gacha oshishi, sof foydaning 448,0-1678,3 ming soʻmga koʻpayishi va rentabellik darajasining 16,2% ga yuqori boʻlishi isbotlangan. Tadqiqot natijalari asosida soya yetishtirishda tomchilatib sugʻorish texnologiyasini joriy etish boʻyicha tavsiyalar berilgan.
Kitob X.N.Atabayevaning "Soya" nomli asari bo'lib, unda soyaning morfologiyasi, biologiyasi va yetishtirish texnologiyalari haqida ma'lumot berilgan. Kitob soyaning xalq xo'jaligidagi ahamiyati, ozuqaviy qiymati, sanoatda qo'llanilishi, agrotexnik xususiyatlari, navlari, urug'chiligi, kasalliklari va zararkunandalariga qarshi kurash usullari kabi masalalarni qamrab oladi. Shuningdek, kitobda soyaning in vitro usulida o'stirishga kiritish texnologiyasi ham yoritilgan.
Kitob X.N.Atabayeva tomonidan yozilgan "SOYA" nomli risola boʻlib, unda soya ekinining morfologiyasi, biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi haqida maʼlumotlar keltirilgan. Risola qishloq xoʻjaligi sohasidagi ilmiy xodimlar, yosh olimlar, aspirantlar, magistrlar va mutaxassislar uchun moʻljallangan. Kitobda soyaning xalq xoʻjaligidagi ahamiyati, tarkibi, navlari, agrotexnikasi va hosildorligini oshirish yoʻllari kabi masalalar yoritilgan.
Ushbu kitob soya o'simligining ahamiyati va yetishtirish texnologiyasiga bag'ishlangan. Kitobda soya o'simligining qishloq xo'jaligidagi o'rni, oziq-ovqat, yem-xashak va sanoat sohalaridagi ahamiyati, shuningdek, soya yetishtirishning agrotexnik talablari va tajriba natijalari yoritilgan.
Ushbu kitobda o'simlikshunoslik, xususan, bug'doy va soyaning yetishtirish texnologiyalari, ularning hosildorligiga ta'sir etuvchi omillar, ekish muddatlari va o'g'itlardan foydalanish usullari kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, kitobda respublikamiz qishloq xo'jaligida paxtachilikning ahamiyati va organik hamda mineral o'g'itlardan birgalikda foydalanishning afzalliklari haqida ham ma'lumotlar berilgan.
Mazkur ishda O‘zbekiston sharoitida soyani sug‘orish va oziqlantirish me’yorlarini to‘g‘ri tanlashning hosildorlikka ta’siri ilmiy jihatdan o‘rganilgan. Tadqiqot davomida
Ushbu hujjat O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan chop etilgan "SOYA DONIDAN OQSIL KONSENTRATLARINI OLISH JARAYONINI TADQIQ ETISH" nomli magistrlik dissertatsiyasidir. Unda soya fasulyasining ahamiyati, tarkibi, oziqlanish xususiyatlari va oqsil konsentratlarini olish texnologiyalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, tadqiqot natijalari va ilmiy yangiliklar ham o'rin olgan.
Ushbu kitob o'simlikshunoslik fanining asosiy tushunchalari, vazifalari, ahamiyati, kelib chiqishi, biologiyasi, navlari va etishtirish texnologiyalari kabi mavzularni qamrab olgan ma'ruzalar kursidir. Kitobda O'zbekistonda keng tarqalgan donli ekinlar, dukkakli ekinlar, moyli ekinlar, tolali ekinlar va boshqa qishloq xo'jaligi ekinlarining o'ziga xos xususiyatlari batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga, o'qituvchilarga va qishloq xo'jaligi sohasidagi mutaxassislarga mo'ljallangan.