🔍

Турар жой ва жамоат биноларини зилзилавий ҳудудларда лойиҳалаш

Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi Tashkent Arxitektura-Qurilish Instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda turar joy va jamoat binolarini zilzilaaviy hududlarda loyihalashning asosiy qoidalari, konstruktiv yechimlari, materiallari va ularning qo'llanilishi hamda talab etiladigan me'yoriy hujjatlar haqida batafsil ma'lumot berilgan. Qo'llanma talabalarga zilzilaga chidamli binolar qurishning nazariy va amaliy asoslarini o'rgatishga qaratilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 100.0%

Зилзилавий ҳудудларда қуриладиган каркасли бино кострукцияларини ҳисоблаш ва лойиҳалаш

Ushbu kitob zilzila xavfi yuqori bo'lgan hududlarda quriladigan karkasli binolarni loyihalash va hisoblash masalalariga bag'ishlangan. Unda binolarga qo'yiladigan asosiy talablar, karkasli binolarning zilzilaga bardoshliligi, 9 qavatli binoing texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlari, doimiy va vaqtinchalik yuklar ta'sirida deformatsiya holatini hisoblash, shuningdek mehnat muhofazasi masalalari yoritilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 100.0%

Зилзилани олдиндан башорот қилиш ва зилзила вақтида аҳолининг ҳаракат қилиши

Ushbu taqdimot zilzila xavfini oldindan aniqlash, zilzila sodir bo'lganda to'g'ri harakat qilish, aholini muhofaza qilish choralari, zilzila oqibatlarini bartaraf etish kabi masalalarga bag'ishlangan. Taqdimotda zilzilaning kelib chiqishi, zilzila o'choqlari, zilzila kuchini baholash, turli hududlardagi zilzila xavfi darajasi, aholining zilzila vaqtida va undan keyingi harakatlari, shuningdek, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.

🔑 Kalit soʻz🎯 79.8%

Zilzila va uning oqibatlari

Ushbu maqola yer silkiniishlari, ya'ni zilzila va uning oqibatlari haqida bo'lib, uni Madvaliyev B.B talaba yozgan. Maqolada zilzila nima ekanligi, uning sabablari, qanday hosil bo'lishi va oqibatlari haqida so'z boradi. Zilzilalar asosan yer qobig'ining harakatlanishi va silkinishi natijasida yuzaga keladi. Zilzilalar inson hayoti, shaharlar va qishloqlar uchun katta talofatlarga olib kelishi mumkin. Maqolada Toshkent (1966) va Gazli (1976) zilzilalari misol qilib keltirilgan. Shuningdek, zilzilalarning o'rtacha chuqurligi va zilzilalar paytida xavfsizlik choralari ham tushuntirilgan. Maqolada zilzilalar to'rt asosiy guruhga bo'linishi ta'kidlangan: o'pirilish, vulqon, tektonik va texnogen zilzilalar. Zilzila oldindan aytish va oldini olish bo'yicha olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar va seysmik rayonlashtirish xaritalari haqida ham ma'lumot berilgan. Inshootlarni qurishda zilzilaga chidamliligi muhimligi ta'kidlangan.

🔑 Kalit soʻz🎯 78.4%

Окыушыларга хам мугаллимлерге пухаралык корганыу бойынша тусиник

Ushbu kitobda fuqarolik mudofaasi, favqulodda vaziyatlar va ularning aholiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan. Unda zilzilalar, suv toshqinlari, atom energiyasi va boshqa turli xavflar haqida tushuntirishlar mavjud. Kitob maktab o'quvchilari va o'qituvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, favqulodda vaziyatlarda o'zini tutish va himoya qilish bo'yicha amaliy ko'rsatmalar beradi.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.6%

Zilzila va uning oqibatlari

Ushbu maqola zilzila va uning oqibatlarini, uning sabablarini, turlarini va oldini olish choralarini tahlil qiladi. Yer qobig'ining harakatlanishi va silkinishi zilzila deb ta'riflanadi va u katta vayronagarchiliklarga olib kelishi mumkin. Maqolada Toshkent zilzilasi va Gazli zilzilasi kabi misollar keltirilgan. Shuningdek, zilzilalar yuzaga kelish sabablariga ko'ra to'rt turga: o'pirilish, vulqon, tektonik va texnogen zilzilalarga bo'linishi tushuntiriladi. Seysmik rayonlashtirish xaritalari va zilzilabardosh inshootlar qurishning ahamiyati ham ta'kidlangan.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.5%

Бинолар ва иншоотларнинг зилзилабардошлигини таъминлаш

Ushbu o'quv qo'llanma zilzila va uning inshootlarga ta'siri, zilzilabardoshlikning nazariy asoslari, qurilish amaliyotida qo'llash, seysmik hisoblash, qurilish materiallari, konstruksiyalar dinamikasi, bino va inshootlar seysmobardoshligini ta'minlash yo'llari, shaharsozlik yechimlari, shikastlangan inshootlarni tiklash usullari, qurilish sifati masalalarini yoritadi.

🔑 Kalit soʻz🎯 77.2%