Ushbu hujjat Sayid Rizo Alizodaning hayoti va ijodi, uning Turkiston va Oʻrta Osiyo madaniyatiga qoʻshgan hissasi haqidagi magistrlik dissertatsiyasidir. Unda Alizodaning tarjimai holi, ilmiy faoliyati, jurnalistikadagi ishlari, vatanparvarlik gʻoyalari va mustamlakachilikka qarshi kurashi yoritilgan. Dissertatsiyada Alizodaning asarlari tahlil qilinib, uning madaniy merosini saqlash va oʻrganish masalalari koʻtarilgan.
Ushbu kitob Muhammad Rizo Ogahiyning hayoti va ijodini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Ogahiyning adabiy merosi, tarixchilik faoliyati, tarjimonlik mahorati hamda uning asarlarini umumta'lim maktablari va akademik litseylarda o'qitish metodikasi masalalari chuqur tahlil qilingan. Kitobda Ogahiyning ijodiy faoliyatini o'rganishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish usullari ham yoritilgan.
Bitiruv malakaviy ish Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” asaridagi hikoyatlarni tahlil qilishga bag'ishlangan. Unda asarning tuzilishi, diniy-tasavvufiy mazmuni va badiiy xususiyatlari ko'rib chiqiladi. Talaba G. Mahmudova hikoyatlarni aniqlab, mavzularini yoritishga harakat qilgan. Ishda ayrim uslubiy va imloviy xatolar uchraydi, lekin umuman olganda talab darajasida bajarilgan.
Ushbu maqola Muhammadrizo Ogahiyning Xiva xonligi tarixiga oid asarlarini kodikologik jihatdan o'rganadi. Unda "Riyoz ud-davla", "Zubdat ut-tavorix", "Jome' ul-voqeoti sultoniy", "Gulshani davlat" va "Shohidi iqbol" kabi asarlarning qo'lyozma nusxalari, ularning saqlanish holati, ko'chirilgan yillari, kotiblari va o'lchamlari haqida ma'lumotlar berilgan. Bundan tashqari, asarlarning mazmuni, qaysi davr voqealarini yoritishi va ularning tarixiy ahamiyati ham tahlil qilingan. Maqolada V.V.Bartoldning Ogahiy asarlariga bergan bahosi ham keltirilgan.
Ushbu ilmiy ish Muhammad Rizo Ogahiyning ma'naviy va gumanistik gʻoyalarini oʻzbek adabiyoti va Sharq falsafasi asosida tahlil qiladi. Unda Ogahiyning hayoti, ijodi, dunyoqarashi, ijtimoiy-siyosiy qarashlari, ayniqsa ma'naviy-axloqiy va gumanistik gʻoyalari atroflicha oʻrganilgan. Kitobda Ogahiyning milliy tarbiya va barkamol avlodni shakllantirishga qoʻshgan hissasi, uning asarlarining zamonaviy jamiyat uchun ahamiyati haqida ham soʻz boradi.
Ushbu kitob Oʻzbekistonning XIX asrdagi mashhur adibi Muhammad Rizo Ogahiyning hayoti, ijodi va gumanistik qarashlariga bagʻishlangan. Unda shoirning maʼnaviy merosi, adolatparvarlik, insonparvarlik, mehr-muhabbat, axloqiy qarashlari tahlil etilgan. Shuningdek, Ogahiyning jamiyat, taʼlim-tarbiya, adolat, ilm-fan haqidagi fikrlari ham oʻrganilgan.
Ushbu dissertatsiya Rizouddin ibn Faxriddinning «Kutubi sitta va mualliflari» asarini manbashunoslik nuqtai nazaridan tahlil qiladi. Tadqiqotda asarning tuzilishi, mazmuni, manbashunoslik asoslari, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati ochib berilgan. Asar, shuningdek, XIX-XX asrlarda Rossiyada islom ilmlari, xususan, hadis ilmining rivojlanishi va ma'rifatparvarlik harakatining ta'lim tizimidagi oʻrni bilan bog'liq holda tahlil qilinadi. Tadqiqot natijasida «Kutubi sitta» majmuasini tadqiq qilgan jahon va mahalliy olimlarning tadqiqotlari tahlil etilib, asarning ilmiy va amaliy ahamiyati koʻrsatilgan.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan Qarshi davlat universiteti adabiyotshunoslik kafedrasi talabalari uchun tayyorlangan maʼruza matni boʻlib, unda XIX asr oʻzbek adabiyotining yirik vakili Muhammadrizo Ogahiy hayoti va ijodi keng yoritilgan. Ma'ruza matni Ogahiyning hayoti, ijodiy merosi, lirikasi, tarixnavislik faoliyati va tarjima asarlariga bag'ishlangan. Matnda Ogahiyning adabiy merosini oʻrganish tarixi, shoirning asarlari, ularning janrlari va mazmuni tahlil qilinadi. Shuningdek, Ogahiyning badiiy mahorati, uning Navoiy va Munis ijodiga taʼsiri, shoirning oʻziga xos uslubi va anʼanalarga yangicha yondashuvi koʻrsatib berilgan.
Ushbu kitobda XIX asrda Xorazm mutafakkirlari (Munis Xorazmiy, Muhammad Rizo Ogahiy, Komil Xorazmiy)ning dunyoqarashidagi gumanistik g'oyalar tahlil qilingan. Unda mutafakkirlarning hayoti, ijodi, asarlari, ijtimoiy-siyosiy qarashlari va gumanistik g'oyalari o'rganilgan. Shuningdek, ushbu mutafakkirlarning ma'naviy merosini o'rganishning dolzarbligi asoslangan va O'zbekistonning ma'naviy yuksalishiga qo'shgan hissasi ko'rsatilgan.
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Til, adabiyot va folkl`lor instituti ilmiy kengashi hamda Urganch davlat universiteti tomonidan tayyorlangan