Ushbu kitob "Metrologiya, standartlashtirish va o'zaro almashinuvchanlik" faniga bag'ishlangan bo'lib, mashinasozlikda o'lchamlarning aniqligi, standartlar va o'zaro almashinuvchanlikning ahamiyatini yoritadi. Unda o'lcham turlari, joizliklar, kvalitetlar, hamda ularni hisoblash usullari batafsil tahlil qilinadi. Kitob talabalarga mo'ljallangan bo'lib, ularga texnik o'lchashlar va standartlashtirish sohasidagi bilimlarini oshirishga yordam beradi.
Ushbu kitob mashinasozlikda detallarning o‘lchamlarini aniqlash, o‘zaro almashinuvchanlik va standartlashtirish kabi muhim mavzularni chuqur o‘rganishga bag‘ishlangan. Kitobda metrologiya, aniqlik, toleranslar, o‘tqazishlar, turli birikmalar va ularning turlari, shuningdek mahsulotlarni sertifikatlashtirish va standartlashtirishning asosiy tamoyillari haqida batafsil ma’lumot berilgan. Kitob zamonaviy texnika va texnologiyalar asosida tayyorlangan bo‘lib, unda nazariy bilimlarni amaliyotga qo‘llashga katta e’tibor qaratilgan.
Ushbu uslubiy qo'llanma "O'zaro almashinuvchanlik, standartlashtirish va texnik o'lchovlar" fanidan amaliy mashg'ulotlarni bajarish uchun mo'ljallangan. Qo'llanma materialshunoslik, mashinasozlik texnologiyasi, texnologik mashinalar va jihozlar, yer usti transport tizimlari, avtomobilsozlik va traktorsozlik yo'nalishlari talabalari uchun tayyorlangan bo'lib, unda tebranish va sirpanish podshipniklari, shuningdek, uchish apparatlarining detallarini nazorat qilish uchun silliq kalibrlar parametrlarini hisoblash ko'nikmalarini shakllantirishga yordam beradi. Qo'llanma mashinasozlikning barcha sohalarida qo'llaniladigan hisoblash usullari, iboralar, ta'riflar va shartli belgilarga muvofiq tuzilgan.
Mazkur o'quv qo'llanma O'zbekiston Respublikasi avtomobil yo'llari va sun'iy inshootlar fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, «Avtomobil yo'llarini qurish va ekspluatatsiya qilish» kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Qo'llanmada «Metrologiya, standartlashtirish va sifat nazorati» fani bo'yicha ma'ruzalar matni, asosiy tushunchalar, qonunlar, standartlar, nazorat usullari va ularning ahamiyati yoritilgan. Kitobda shuningdek, sifatni nazorat qilishning turli bosqichlari, jismoniy va texnik o'lchash vositalari, shuningdek, mahsulotlarning hayot sikli haqida ham ma'lumotlar berilgan. Qo'llanma umumta'lim yo'nalishlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, o'quv jarayonida nazariy bilim berish bilan bir qatorda amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga ham qaratilgan.
Ushbu kitob "Metrologiya, standartlashtirish, o'zaro almashinuv va sertifikatlashtirish" kursidan ma'ruzalar matni bo'lib, texnika yo'nalishlarida ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan. Kitob fanning asosiy mavzularini qisqacha va ravon tilda bayon qiladi.
Standartlashtirish asoslari
Ushbu kitob mashinasozlikda qo'llaniladigan asosiy tushunchalar, standartlar va hisoblash usullarini qamrab oladi. Unda o'zaro almashinuvchanlik, standartlashtirish, rezbali birikmalar, o'lchov zanjirlari va kalibrlarni hisoblash kabi mavzular batafsil yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar amaliy misollar va hisoblashlar bilan mustahkamlangan.
Ushbu kitob "Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatsiya" fanidan ma'ruzalar matni bo'lib, bakalavriat talabalari uchun mo'ljallangan. Unda o'lchashlar, standartlashtirish, sifatni boshqarish va sertifikatlashtirishning nazariy va amaliy asoslari, texnikaviy vositalar, me'yoriy hujjatlar yoritilgan.
Ushbu kitob mashinasozlik va asbobsozlik sohalarida aniqlik va o'zaro almashinuv ahamiyatini, shuningdek, ishlab chiqarishda sifat nazoratini ta'minlash masalalarini ko'rib chiqadi. Kitobda o'lchamlarni nazorat qilish usullari va vositalari, standartlashtirish, doпускlar va o'tkazishlar tizimlari, sirtlarni shakl va joylashuv xatoliklari, g'adir-budurlik, o'lchamlarni hisoblash va nazorat qilish, rezbali va tishli birikmalarning o'zaro almashinuvi kabi mavzular yoritilgan. Kitobning maqsadi – talabalarga mashinasozlik sohasida zarur bo'lgan nazariy va amaliy bilimlarni berish.
Ushbu kitob metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, O'zbekiston Respublikasida ushbu sohalarning rivojlanish tarixi, qonunchilik asoslari va xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik masalalari yoritilgan. Kitobda standartlar, o'lchovlar va sifatni boshqarish tizimlarining asosiy tushunchalari, usullari va vositalari batafsil bayon etilgan. Talabalar, muhandislar va ushbu sohalarga qiziquvchi barcha uchun foydali qo'llanma.