NORAVSHAN KOGNITIV MODELLASHTIRISH ASOSIDA TA’LIM AXBOROT TIZIMLARI SIFATINI BAHOLASH VA BOSHQARISH ALGORITMLARINI ISHLAB CHIQISH
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida roʻyxatga olingan. Ushbu tadqiqot ishi Oʻzbekiston Respublikasi fan va texnologiyalari taraqqiyotining ustuvor yoʻnalishlariga mos ravishda bajarilgan. Tadqiqotning maqsadi parabolik tipdagi nochiziqli xususiy hosilali differensial tenglamalar sistemasi bilan ifodalanuvchi oʻzaro diffuziya masalalarining chiziqsiz matematik modellarini sonli va analitik tarzda oʻrganish, hududlarda namlik va tuz-chang koʻchishi holatlarini monitoring qilish va bashoratlash uchun matematik modellar, hisoblash algoritmlari va dasturiy majmuani ishlab chiqish hamda takomillashtirishdan iborat.
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida roʻyxatga olingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi raqamli tasvirlarni tahlil qilish, qayta ishlash va tasvirlardagi obyekt va uning belgilarini shakllantirish, tanib olish usul va algoritmlarini takomillashtirish hamda hisoblash algoritmlarini yaratishga yo'naltirilgan ilmiy tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Jumladan, noravshan toʻplamlar nazariyasi elementlari asosida tasvir kontrastini normallashtirish, tasvirdagi xalaqitlarni bartaraf etish, tasvir obyektlari konturlarini ajratish va segmentash, tasvir obyektlarini tanib olish algoritmlarini ishlab chiqish, takomillashtirish hamda avtomatlashtirilgan tizimlarini yaratish muhim vazifalardan biri hisoblanadi. Tadqiqotning asosiy xulosalari quyidagi asosiy fikrlarga asoslanadi: 1. Raqamli tasvirni qayta ishlash masalalarida qoʻllaniladigan usullar tahlil qilingan va tizimlashtirilgan. 2. Raqamli tasvirni qayta ishlash masalalarida noravshan usullarning matematik apparatidan foydalanish bo'yicha adabiyotlar manbalari tahlili shuni ko'rsatdiki, bu usullar asosan tasvir kontrastini oshirish, konturni ajratish va segmentlash kabi masalalarda qoʻllaniladi. Biroq, bu usullar hisoblash jarayonlarinig murakkabligi tufayli tasvirni qayta ishlashning amaliy muammolarini hal qilishda keng qoʻllanilmagan. 3. Tadqiqot maqsadi aniqlangan va noravshan toʻplamlar apparati yordamida tasvirni qayta ishlash muammolari shakllantirilgan. Bunda asosiy e'tibor quyidagi vazifalarga qaratilgan: 1) noravshan mantiq usullari yordamida tasvir sifatini oshirish; 2) tasvirlarda obyektning konturlarini ajratib koʻrsatish; 3) noravshan toʻplamlarning matematik apparati yordamida tasvirni segmentatsiyalash.
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Ergash Alibekovich Saliyevning "Noravshan toʻplamlar nazariyasi asosida tasvirlarni tahlil qilish algoritmlari" mavzusidagi doktorlik (DSc) dissertatsiyasining qisqacha mazmunini ochib beradi. Tadqiqotda tasvirlarni qayta ishlash va tahlil qilishning samarali usullari va algoritmlarini ishlab chiqishga qaratilgan ilmiy tadqiqot ishlari yoritilgan. Jumladan, noravshan toʻplamlar nazariyasi asosida tasvirni yaxshilash, kontur chiziqlarini aniqlash va tasvirlarni segmentatsiyalash uchun algoritmik dasturiy ta'minot ishlab chiqilgan.
Ushbu kitob Alisher Navoiy hayoti, ijodi va merosini o'rganish tarixiga bag'ishlangan. Unda Navoiyning o'zbek adabiyoti taraqqiyotidagi o'rni, shoir asarlarining ahamiyati, shuningdek, navoiyshunoslikning shakllanish va rivojlanish bosqichlari ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob Navoiy viloyatining geografik, iqtisodiy va demografik jihatlarini o'rganadi. Unda viloyat shaharlarining shakllanishi, rivojlanishi, aholisi, sanoati, qishloq xo'jaligi va ijtimoiy sohalari batafsil tahlil qilinadi. Kitobda, shuningdek, shaharlarni obodonlashtirish, turizmni rivojlantirish va investitsiya muhitini yaxshilash bo'yicha takliflar berilgan.
Ushbu dissertatsiya O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestasiya komissiyasida ro'yxatga olingan bo'lib, Toshkent Davlat Texnika Universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi kengash tomonidan tasdiqlangan. Tadqiqot muallifi Mahmudov G'iyosjon Baqoyevich bo'lib, uning doktorlik dissertatsiyasi Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universitetida bajarilgan. Dissertatsiya "Murakkab boyitiladigan oltin tarkibli sulfidli madanlarni bakteriyali oksidlash jarayonini intellektual boshqarish tizimlarini ishlab chiqish" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, texnika fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun tayyorlangan. Unda murakkab oltin tarkibli sulfidli madanlarni qayta ishlash jarayonida intellektual boshqarish tizimlarini qo'llash va takomillashtirish masalalariga bag'ishlangan ilmiy-tadqiqot ishlari, jumladan, matematik modelni ishlab chiqish, noravshan mantiqiy rostlagichlarni qo'llash va ularni tizimli tahlil qilish kabi jihatlar chuqur o'rganilgan.
Ushbu kitob o'zbek adabiyoti tarixini o'rganish bo'yicha uslubiy qo'llanma bo'lib, unda Alisher Navoiy va Bobur kabi mumtoz adabiyot namoyandalari hamda XIX-XX asr boshlaridagi adabiy jarayonlar, ma'rifatparvar shoirlar ijodi, sayohatnomalar, hajviyot, Uvaysiy, Ogahiy, Mashrab va boshqa adiblar asarlari tahlil qilingan. Qo'llanma talabalar uchun mustaqil ishlashga mo'ljallangan.
Ushbu dissertatsiya XX-XXI asrlarda Alisher Navoiy ijodini rus sharqshunosligida oʻrganilishi, tahlil qilinishi va talqin etilishi masalalarini oʻrganadi. Tadqiqotda rus sharqshunoslari tomonidan amalga oshirilgan ilmiy ishlar, maqolalar, monografiyalar, dissertatsiyalar tahlil qilinib, ularning asosiy tendensiyalari va xususiyatlari aniqlangan. Navoiy ijodining rus tiliga tarjimalari ham qiyosiy tahlil qilingan. Xususan, XX asr rus navoiyshunosligi va XXI asrda bu sohaning rivojlanishi, asosiy yo'nalishlari va istiqbollari ko'rib chiqilgan.